Welke troostende leugens vertelt je brein jou?
Vandaag een ongemakkelijk onderwerp. Dat vindt iedereen leuk, toch ;-)?
Het besef dat je controle hebt over gedrag wat je naar vindt in je leven, is ook ongemakkelijk. Pijnlijk, zelfs.
Een voorbeeld van een klant van mij. Hij zei het volgende. “Ik wil minder op mijn mail zitten want ik besteed er nu ongeveer een halve dag aan. Maar wil ook een goede werknemer zijn die gewoon bereikbaar is en ik krijg nou eenmaal veel mails, het is gewoon zoals het is I guess”.
Dit hebben we uitgebreid besproken. Uiteindelijk was zijn conclusie dat het niet écht onmogelijk was om minder te mailen, in the end. Het was alleen niet gemakkelijk.
Je brein houdt niet van het verschil tussen je gedrag (het overmatig mailen) en je gevoel (dat helpt niet voor je werk en geeft je stress). Dit fenomeen heet cognitieve dissonantie, en moet zo snel mogelijk opgelost worden, volgens je hersenen. Het voelt té oncomfortabel.
Dat kan leiden tot grofweg twee uitkomsten:
1) Je verandert je gedrag
2) Je verandert je gevoel
Je gedrag aanpassen naar je gevoel lost de dissonantie op. Minder mailen, in dit voorbeeld.
Je gevoel omvormen naar goedkeuring van je huidige gedrag lost de dissonantie óók op.
We hebben het dan vaak over de “troostende leugens”. De redenen die je verzint om dingen te blijven doen zoals je het doet. Ook als je weet dat het niet (meer) werkt voor je. (Verwar dit niet met perfectionisme of druk van buitenaf om je gedrag aan te passen. Iets voor een andere mail).
Begrijp me niet verkeerd: dit is geen waarde-oordeel. We doen dit allemaal. Zonder uitzondering. Mijn huidige struggle (dan ga ik ook maar met de billen bloot): Ik wil de schermtijd van mijn telefoon verminderen. Het is veel te hoog. Maar ik moet ook zichtbaar zijn online voor mijn marketing, dus ik kan daar niet zo veel aan doen. (Onzin natuurlijk, haha).
De rechtvaardiging voor blijven waar je bent als je wéét dat ander gedrag je beter zou dienen, is bijna altijd een bullshit-mechanisme van je brein om de pijn van verandering niet te hoeven ervaren. Nog zoiets interessants aan je hersenen, het probeert ten alle tijden pijn te vermijden.Als je je herkent in een van de voorbeelden is de kans groot dat je nu ook weerstand voelt tegen dit lezen. Je jezelf voelt protesteren.Logisch ook, dat ervaren we allemaal bij ‘ons’ voorbeeld.
Bewustwording hierin is key. Vaak gaat het proces onbewust. Precies om de reden dat dit ‘gewoon’ een trucje is van je brein. Bijna een automatisme. Zodra je weet dát je het doet, kun je oefenen bewuster te kiezen voor een andere uitkomst. En dat begint met jezelf niet te veroordelen over het vermijden van deze pijn. We doen het allemaal.
Een vraag om jezelf te stellen deze week:
- Waar ervaar ik deze dissonantie op dit moment?
- Welke troostende leugen vertel ik mezelf de laatste tijd?
Ik ben benieuwd waar je op uitkomt. Laat je me het weten?